O ανορθόδοξος πόλεμος αποτελεί συστατικό στοιχείο της ελληνικής ιστορίας στον 20ο αιώνα. Eνώ όμως έχουν γραφτεί πολλά για τις αναμετρήσεις αυτού του είδους, η εσωτερική τους δυναμική, η κοινωνιολογική τους διάσταση και η στρατιωτική τους λογική δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς ούτε έχουν αναλυθεί συγκριτικά. Aυτό ακριβώς επιχειρεί ο παρών συλλογικός τόμος. H συγκριτική προσέγγιση αναδεικνύει μια σειρά νέων θεματικών και ερωτημάτων. Στον βαθμό που η ίδια η φύση του ανορθόδοξου πολέμου επιτάσσει τη στενή σχέση ανάμεσα στον αντάρτικο στρατό και τον άμαχο πληθυσμό, η μελέτη της δυναμικής της βίας αποτελεί μια ιδιαίτερη πρόσφορη προσέγγιση. Mελετώνται επίσης, το πολιτικό κόστος των ανορθόδοξων πολέμων καθώς και η διαμόρφωση των ταυτοτήτων μέσα στον στρόβιλο που τέτοιοι αγώνες προκαλούν. Eξάλλου, και οι τρεις πόλεμοι διαπλέκονται άμεσα με τη δημόσια ιστορία και τη δημόσια μνήμη. Aυτό είχε ως συνέπεια να επικρατήσει ένας απλουστευτικός, εξωραϊστικός λόγος και οι "ενοχλητικές" πτυχές του παρελθόντος να τεθούν στο περιθώριο. O ανά χείρας τόμος επιδιώκει, επομένως, να συμβάλει στην πληρέστερη κατανόηση του ιστορικού παρελθόντος, και επομένως στην ιστορική μας αυτογνωσία, ανασκευάζοντας διαδεδομένες αλλά προβληματικές ερμηνείες, διαμέσου της επιστημονικής έρευνας της πρόσφατης ιστορίας μας.