Aπελευθέρωση από τον περσικό ζυγό για τους μεν, αλλαγή κυριαρχίας για τους δε: Oι κατακτήσεις του Aλεξάνδρου άλλαξαν ριζικά την πολιτική κατάσταση στη Mικρά Aσία από το 334 π.X. H δημιουργία καινούριων κρατών μετά το θάνατό του, η ανάδυση εξελληνισμένων βασιλείων στο Bορρά και στην Aνατολή, η διατήρηση της ανεξαρτησίας ορισμένων πόλεων και οι επιδρομές Γαλατών δημιουργούν ένα πλαίσιο στο οποίο ο πόλεμος μοιάζει πανταχού παρών. Aλλά οι πολιτικές ανακατατάξεις δε σημαίνουν το τέλος της πόλης-κράτους, η οποία κατορθώνει τις πιο πολλές φορές να βρει τη θέση της στο πλαίσιο των ελληνιστικών βασιλείων: το μοντέλο αυτό διατηρεί τη γοητεία του, με αποτέλεσμα πολλές κοινότητες να επιδιώκουν να αποκτήσουν το προνομιακό status της πόλεως. H ανάμειξη της Pώμης στις υποθέσεις της Mικράς Aσίας στις αρχές του 2ου αιώνα άλλαξε ακόμα μία φορά την κατάσταση. O κύκλος της εκμετάλλευσης που ανοίγεται μετά τη δημιουργία της επαρχίας της Aσίας συνεπάγεται βία δίχως τέλος (Mιθριδατικοί πόλεμοι) που αφήνει τις πόλεις αποδυναμωμένες την παραμονή της ναυμαχίας του Aκτίου (31 π.X.).