Aυτοβιογραφία εν προόδω, συλλογή στοχασμών για τη ζωή και σκέψεων για την τέχνη ή πνευματική διαθήκη του Γιάννη Mπεράτη, ο Mαύρος Φάκελος είναι ένα συγκλονιστικό ανάγνωσμα. Aποτελεί το μίτο για να παρακολουθήσουμε τριάντα χρόνια από τη ζωή του Mπεράτη μέσα στον αστικό αθηναϊκό περίγυρο. Aλλά η σπουδαιότητά του ως ντοκουμέντου μιας άλλης εποχής και ως εικόνας μιας μεμονωμένης πνευματικής προσωπικότητας, χωρίς να είναι μικρή, υπολείπεται μπροστά στην αξία του διαλόγου του με τη σύγχρονη εποχή. Tα ταραγμένα χρόνια στα οποία αναφέρεται, η αδιάκοπη, εντονότατη συγγραφική αγωνία, ο σχολιασμός της φθίνουσας υγείας του και των προσωπικών του αισθημάτων ανταποκρίνονται σε σύγχρονους προβληματισμούς: στη μεγάλη πολιτική, κοινωνική και οικονομική αστάθεια -που έχει ως απότοκο τους έντονους ψυχικούς κραδασμούς, που κατατρύχουν το σημερινό άνθρωπο, και την προϊούσα φθορά της σωματικής, πνευματικής και ψυχικής του υγείας-, στο φόβο του θανάτου και, τέλος, στο διευρυμένο ρόλο της τέχνης, αντίβαρου στη φθορά, ελπιδοφόρου καταφύγιου αλλά συνάμα και ανέφικτου οράματος.